Page 10 - รายงานประจำปี 2564 ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อน อันเนื่องมาจากพระราชดำริ
P. 10
ส�าหรับสถานที่ก่อสร้างนั้น มีพระราชาธิบายเพิ่มเติม แนวพระราชด�าริ “การปลูกพืชเพื่อ
เป็นพระราชด�าริเริ่มแรกว่า ประโยชน์อเนกประสงค์” ได้พระราชทาน
“...การสร้างท�านบดินเก็บกักน�้าห้วยเจ๊ก ควรก่อสร้าง แนวทางในเรื่องนี้ว่า
ในบริเวณที่ซึ่งอาจจะเก็บปริมาณน�้าได้น้อยกว่าก�าหนด “...เมื่อจ�าแนกชั้นสมรรถนะของที่ดิน
แต่ไม่กระทบกระเทือนต่อที่ซึ่งสามารถใช้ปลูกข้าวได้...” ส�าหรับพืชไร่และการปลูกป่าแล้ว ก็สมควรที่จะมี
แนวพระราชด�าริ “การคัดเลือกกิจกรรมที่เหมาะสม การปลูกพันธุ์ไม้ ซึ่งนอกจากจะเป็นประโยชน์
ต่อสภาพพื้นที่” เพื่อให้มีการใช้ประโยชน์จากที่ดินให้คุ้มค่าที่สุด ต่อการรักษาผิวดินและความชุ่มชื้นของอากาศ
“...เมื่อพัฒนาน�้าขึ้นมาบ้างแล้ว ก็เริ่มปลูกพืชไร่ และเลี้ยง แล้ว ยังมีประโยชน์ต่อการใช้ในครัวเรือน อาทิ
ปลาในที่ลุ่ม ส่วนที่อยู่บนเนิน ก็เลี้ยงปศุสัตว์ ปลูกหญ้า และต้นไม้ ไม้เพื่อท�าฟืน ไม้เพื่อท�าบ้าน และไม้ผล เป็นต้น...”
พระราชด�าริในการจัดตั้งองค์กรบริหารงาน
ผลและป่า การเลี้ยงปศุสัตว์ ปลูกหญ้าและต้นไม้นี้ จะท�าให้ดิน ณ ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อน
มีคุณภาพดีขึ้น ในที่สุดจะใช้ที่ดินได้ทั้งหมด กรรมวิธีนี้อาจต้อง อันเนื่องมาจากพระราชด�าริ
ใช้เวลานาน จะสามารถเปลี่ยนจากกระบวนการที่ไปทางเสื่อม มา พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร
เป็นทางพัฒนาให้เป็นพื้นที่สมบูรณ์...” มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
พระราชด�าริ “การผันน�้าจากที่ต�่าชักน�าขึ้นที่สูง” ได้พระราชทานกระแสพระราชด�ารัสถึงความส�าคัญ
มีพระราชด�ารัสในเรื่องนี้ว่า ที่จะให้มี “คณะกรรมการ” ประกอบด้วย ผู้แทน
“...นอกจากที่ที่ได้รับน�้าเข้าชลประทานก็ยังมีที่ที่อยู่เหนือ จากหน่วยงานต่างๆ เพื่อร่วมกันวางนโยบาย
อ่าง ก็ได้ประโยชน์หลายอย่างในการปลูกพืชอย่างอื่น การด�าเนินงานให้สอดคล้องกันในอันที่จะ
และในการศึกษาเกี่ยวข้องกับต้นไม้ เกี่ยวข้องกับการน�าน�้า พัฒนาที่ดิน จ�านวน 264 ไร่ ดังกล่าว ให้เป็น
ที่อยู่ต�่าเอาขึ้นที่สูง โดยใช้วิธีสูบในลักษณะต่างๆ เช่น ถ้าสูบ ศูนย์กลางการศึกษาการเกษตรที่สมบูรณ์ที่สุด
อย่างปกติธรรมดาก็ใช้เครื่องยนต์สูบขึ้นไป ก็ได้ที่เพิ่มเติมในการ พระราชด�าริส�าคัญยิ่งที่สุดประการหนึ่ง
พัฒนา นอกจากนั้น ก็ใช้กังหันลมก็ได้ หรือใช้ไฟฟ้าจากโซลา ซึ่งเป็นหลักการส�าคัญที่ทางปฏิบัติใน
เซลล์ก็ได้ หรืออีกอย่างหนึ่งก็ใช้จากกังหันที่ใช้ก�าลังของน�้าที่เรา ศูนย์ศึกษาทุกแห่งคือ “การพัฒนาที่ดินเลว
ใช้ลงไป แล้วก็ส่วนหนึ่งก็ท�าให้สูบขึ้นไป...” หรือที่ดินเสื่อมโทรม ให้ได้รับการฟื้นฟู
จนกลายเป็นพื้นที่ที่มีประโยชน์”
8 รายงานประจ�าปี 2564
ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนอันเนื่องมาจากพระราชด�าริ