Page 1 - โครงการเด็กไทยสายตาดี ปี 2566

4. แนวทางปฏิบัติในการคัดกรองสายตาและ
แนวทางการสนับสนุนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
แนวทางปฏิบัติ

การแก้ไขปัญหาสายตาผิดปกติในนักเร ียน
(ใช้งบ กปท./อปท )
ในการแก้ไขปัญหาสายตาผิดปกติในนักเร ียน
6

จักษุแพทย์หรือนักทัศนมาตรที่โรงพยาบาลศูนย์ โรงพยาบาลทั่วไป
หมายเหตุ
วิธีการ
รูปแบบ
ในโครงการเด็กไทยสายตาดี
Project
โรงพยาบาลชุมชน ตรวจวินิจฉัยและวัดแว่นตาให้แก่เด็กที่มีภาวะสายตา
่
่
Service Flow of
Data /
Traing &
Manager
Support
M&E
Childhood Refractive Error
 นำาพาเด็กไปพบจักษุแพทย์
รพ.สต./หน่วยบริการ เป็ น
ค่าใช้จ่ายในการเดินทาง
/ Key man
ผิดปกติ และสั่งตัดแว่นตาไปยังหน่วยรับตัดแว่นตา
่
ผู้เสนอโครงการ หรือ อปท.
เพือตรวจยืนยัน ทดสอบแว่นตา 2 ครั ้ ง
(ส่งต่อ/ติดตาม) ไปพบจักษุแพทย์
1
 บริหาร
 บันทึก HDC-SH
 น.ร.ได้รับแว่นสายตา
งานอนามัยโรงเรียน :
โดยค่าแว่นตา หน่วยบริการ
อาจเขียนโครงการเอง
และตรวจติดตามหลัง 6 เดือน 1 ครั ้ ง
7
ครู คัดกรองสายตานักเรียน ป.1
(อนามัยโรงเรียน)
งบประมาณ
 ติดตามประเมินสายตา
แนวทางปฏิบัติในการแก้ไขปัญหาสายตาผิดปกติในนั กเรียน
โรงพยาบาลศูนย์ โรงพยาบาลทั่วไป โรงพยาบาลชุมชน ประสานงาน

เบิกจาก สปสช.
สสจ. ศอ.
สายตาแย่ตั ้ งแต่ 20/50 ขึ ้ นไป
และ VISION2020
สนับสนุนระดับ
และการใช้แว่น
 จ�านวนนักเรียน
ทุก 6 เดือน

่
้
 ครู
จังหวัด
 คัดกรองเด็กในพืนที
อาจให้ โรงเรียน/ศพด./
2. อปท. สนับสนุน ค่าดำาเนินการ
เน้นการคัดกรองสายตาเชิงรุกในเด็กนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1
กับโรงเรียน นักเรียน เพื่อจ่ายแว่นตาแก่เด็กที่มีภาวะสายตาผิดปกติ
ประถมได้รับ
่
คัดกรอง และค่าใช้จ่ายในการ
 ส่งเด็กทีคัดกรองผิดปกติพร้อมผลตรวจ
รพ.สต. /หน่วยบริการเป็ น
 รพ.สต. PCU
คัดกรองสายตา
 ติดตาม
เพื่อให้ได้รับการตรวจภาวะสายตาผิดปกติโดยผู้เชี่ยวชาญทางจักษุวิทยา
เดินทาง (ส่งต่อ/ติดตาม)
และติดตามผลต่อเนื่องในเด็กที่ได้รับแว่นสายตา
 นำาพาเด็กไปพบจักษุแพทย์
ผู้เสนอโครงการ หรือ อปท.
 เวชปฏิบัติ :
รพ.สต. PCU วัด VA ซ� ้ า
การใช้แว่น
่
สายตาปกติ
ไปพบจักษุแพทย์
เพือตรวจยืนยัน ทดสอบแว่นตา 2 ครั ้ ง
อาจเขียนโครงการเองด้วย
สายตาแย่ ตั ้ งแต่ 20/50 ขึ ้ นไป
ทุก 6 เดือน

รพช. รพท. รพศ.
และได้รับแว่นสายตาที่ถูกต้องโดยเฉพาะแว่นสายตาอันแรก ซ้ึ่งจะส่งผลดี
โดยค่าแว่นตา หน่วยบริการ
และตรวจติดตามหลัง 6 เดือน 1 ครั ้ ง
8

นักเรียนที่มีสายตาผิดปกติและได้รับแว่นสายตา ควรได้รับการตรวจสายตาซ้�า
เบิกจาก สปสช.
ต่อภาวะสายตาในอนาคต
่
 บันทึก
อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
 บูรณาการ
3. อปท.ดำาเนินการทั้งหมด
อปท.จัดทำาโครงการเชิงรุกเบ็ดเสร็จดำาเนินการ
 อาจทับซ้้อนในเรืองของ
รพช. รพท. รพศ.
VISION2020
ร่วมกับอปท.
2
ใช้งบ กปท หรือ อปท.
คัดกรอง และจัดหาจักษุแพทย์ เข้าไปดำาเนินการ
กลุ่มเป้าหมาย
 หน่วย Refraction
วัด VA ซ� ้ า
กลุ่มเป้าหมาย คือ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ทั่วประเทศ ได้รับการ

เอกชน องค์กร  จ�านวนนักเรียน
้
่
สายตาปกติ
เชิงรุกในพืนที และจัดหาแว่นตาจากร้านแว่นตา
 ควรเป็น อปท. ขนาดใหญ่
โรคอื ่ น
สายตาแย่
ที ่ มีสายตาผิดปกติ
unit (จักษุแพทย์
การกุศล :

รักษา
9
ดำาเนินการคัดกรองอย่างต่อเนื่องทุกปี
ตั ้ งแต่ 20/50 ขึ ้ นไป
คัดกรองสายตาไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 เด็กนักเรียนที่สายตาผิดปกติได้รับการ
สโมสร
 จ�านวนนักเรียน

พยาบาลวัดแว่น
ตาม
สายตาผิดปกติ
โรตารี ่
หลักเกณฑ์ ขอบเขตบร ิการแว่นตา
ข้อบ่งชี ้

Ophthalmic
ได้รับการตรวจ
ตรวจโดยทีมจักษุ ไม่น้อยกว่าร้อยละ 60
ไลอ้อน
10
Cycloplegic
 อบรมบุคลากร
โดยจักษุแพทย์
Technician

ขอสนับสนุนอุปกรณ์การวัดสายตาต่างๆ สำาหรับครูและเจ้าหน้าที่

Refraction,
สาธารณสุข :
ส�าหรับเด็กที่มีภาวะสายตาผิดปกติ ปี 2566
ทีมจักษุ
3
นักทัศนมาตร)

Glass Prescription
รพ. สต. รพช.
 จ�านวนนักเรียน
ระยะเวลาเริ่มคัดกรองสายตา การตรวจสายตาที่ถูกต้อง และได้รับแว่น

สาธารณสุขได้ที่กรมอนามัย
 อบรมครูอนามัย
ประถมสายตาผิด
 หน่วยวัดแว่น
ปกติได้รับแว่น
โรงเรียน
่
่
่
่
สายตาควรเสร็จสิ้นภายในภาคเรียนที่ 1 เพื่อติดตามผลการใช้แว่นสายตา
เคลือนที : เอกชน

เพือเพิ ่ มการเข้าถึงบริการแว่นตา สำาหรับเด็กทีมีภาวะสายตาผิดปกติ
1. วัตถุประสงค์
สายตา
11
ประกอบแว่นตา
 สายตาหลังใส่
ตรวจสอบ จ่ายแว่น

สภากาชาดไทย
การบันทึกข้อมูลการคัดกรอง ผ่านระบบ HDC-SH (อนามัยโรงเรียน) การตรวจวินิจฉัย
่

การคัดกรองเชิงรุก เน้นเด็กไทย ชั ้ นประถมศึกษาปีที 1
2. กลุ่มเป้าหมาย
ในภาคเรียนที่ 2 อย่างมีประสิทธิภาพ
ควบคุมคุณภาพ
แว่นของนักเรียน

มหาวิทยาลัย ฯลฯ)
แต่หากตรวจพบหรือสงสัยสายตาผิดปกติในเด็กชั ้ นเรียนอืน (ไม่เกิน ป.6) หรืออายุ 3 – 12 ปี
 ติดตาม
และการสั่งแว่นตาให้บันทึกและสั่งแว่นในระบบ www.vision2020thailand.org
สามารถรับแว่นตาได้
การใช้แว่น
4
ครูประจำาชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 หรือครูอนามัย ดำาเนินการคัดกรองสายตา

ทุก 6 เดือน
่
3. ขอบเขตบริการ
3.1 เด็กนักเรียน ป.1 ทั ่ วประเทศ ได้รับการตรวจคัดกรองสายตาโดยครูและเจ้าหน้าที
12
่
่

หน่วยวัดแว่นเคลื่อนที่ คือ หน่วยวัดแว่นของหน่วยงานที่ไม่แสวงหากำาไร
สาธารณสุข กรณีเด็กชั ้ นเรียนอืนทีครูสังเกตหรือสงสัยมีสายตาผิดปกติ
นักเรียนในชั้นเรียนของตนเอง และตรวจคัดกรองซ้�าโดยเจ้าหน้าที่
 อบรมการคัดกรอง  จ�านวนนักเรียน
กรมการแพทย์
่
สายตาส�าหรับครู
ให้ได้รับการตรวจคัดกรอง โดยเด็กทีมีสายตาผิดปกติ VA ตั ้ งแต่ 20/50 ขึ ้ นไป
ที่ได้รับแว่นสายตา
กรมอนามัย
 ขับเคลื ่ อนโครงการ
เช่น สภากาชาดไทย หรือ หน่วยวัดแว่นเคลื่อนที่ขององค์กรการกุศล
 สนับสนุนคู่มือ
สาธารณสุขในรายที่พบภาวะสายตาผิดปกติ
่
จะได้รับการส่งต่อเพือตรวจวินิจฉัยโดยจักษุแพทย์
Snellen Chart,
 สนับสนุนจัดหาแว่นสายตานักเรียน
SP ตา เขตสุขภาพ
่
3.2 จักษุแพทย์ นักทัศนมาตร และพยาบาลเวชปฏิบัติทางตา ตรวจวินิจฉัยเด็กทีมีสายตา
E-Chart,
โดยผ่านการเห็นชอบและทำางานร่วมกันกับจากทีมจักษุแพทย์ในพื้นที่นั้น ๆ
กสธ. สปสช.
Occluder
่
่
5
ผิดปกติหรือมีความผิดปกติทางตาด้านอืนทีสามารถแก้ไขได้ด้วยแว่นตา วัดค่าสายตา
 อปท.สนับสนุน
และสั ่
อปท. ศธ.
ครูประจำาชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 หรือครูอนามัย ประสานงานกับผู้ปกครอง
งตัดแว่นตา
การส่งต่อ/
่
่
ติดตาม โดย
3.3 เด็กทีได้รับวินิจฉัยสายตาผิดปกติหรือมีความผิดปกติทางตาด้านอืน ได้รับแว่นตา
13
กรณีนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ถึงประถมศึกษาปีที่ 6 ได้รับการตรวจ
ของนักเรียนที่พบว่ามีภาวะสายตาผิดปกติ เพื่อขออนุญาตส่งตัวเด็กเข้ารับ
น�าพาเด็กไป
และตรวจติดตามหลังใช้แว่น 6 เดือน
พบจักษุแพทย์
่
3.4 เด็กทีจำาเป็นต้องใช้แว่นตา มีสิทธิได้รับแว่นตา คนละ 1 อันต่อปี
คัดกรองสายตา พบว่า สายตาผิดปกติและได้รับการตรวจวินิจฉัยโดย
การตรวจยืนยันโดยจักษุแพทย์ที่โรงพยาบาลศูนย์ โรงพยาบาลทั่วไป
(เพื ่ อตรวจยืนยัน
่
ทดสอบแว่น
3.5 กรณีทีผู้ปกครองสังเกตหรือสงสัยเด็กมีสายตาผิดปกติ สามารถเข้ารับบริการตรวจคัดกรอง
สายตา 2 ครั ้ ง
โดยมีเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในโรงพยาบาลชุมชน โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ
จักษุ แพทย์หรือทีมจักษุ และส่งต่อรับการวัดแว่นตัดแว่นสายตา
่
และวินิจฉัยทีหน่วยบริการ (Walk-in) หากวินิจฉัยสายตาผิดปกติ สามารถรับแว่นตาได้
และตรวจ
ติดตาม หลัง 6
เป็นค่าใช้จ่ายสำาหรับ เลนส์ กรอบแว่น รวมอุปกรณ์และค่าประกอบ อัตรา 600 บาท/คน
ตำาบลที่ดูแลโรงเรียน เป็นผู้ช่วยในการประสานงานเรื่องการส่งต่อ
4. ค่าบริการ
และสนับสนุนแว่นสายตาให้กับนักเรียนเหล่านี้ด้วย
เดือน 1 ครั ้ ง)
 วางแผน ตรวจสอบ
ติดตาม
รายงานผล
9 9
10
11
12
เงื่อนไขการจ่ายชดเชยแว่นตาส�าหรับเด็กที่มีสายตาผิดปกติ 1. อปท.สนับสนุนโครงการเพือเป็น  ส่งเด็กทีคัดกรองผิดปกติพร้อมผลตรวจ ่ อาจให้ โรงเรียน/ศพด./
รายการ หลักเกณฑ์และอัตราการจ่ายค่าบริการ
1. กลุ่มเป้าหมาย เด็กไทยทุกคน อายุ 3 – 12 ปี
้
่
หรือ เด็กอนุบาล 1 – นักเรียนชันประถมศึกษาปีที 6 แนวทางปฏิบัติการคัดกรองสายตา
่
2. บริการแว่นตา เป็นบริการแว่นตาสำาหรับเด็กทีมีสายตาผิดปกติ โดยการตรวจคัดกรอง วินิจฉัย
่
สำาหรับเด็ก ทีมี ให้แว่นตาสำาหรับเด็ก และการแก้ไขปัญหาสายตาผิดปกติ
สายตาผิดปกติ
โครงการ
่
เด็กไทยสายตาดี
3. หน่วยบริการ หน่วยบริการในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ทีสามารถให้บริการแว่นตา
่
ส�าหรับเด็กทีมีสายตาผิดปกติ โดยให้บริการ ดังนี ้ โครงการ
1. การตรวจคัดกรองในเด็กนักเรียน เด็กไทยสายตาดี
่
2. การตรวจวินิจฉัย วัดค่าสายตาและสังตัดแว่นตา โดยจักษุแพทย์
นักทัศนมาตร และพยาบาลเวชปฏิบัติทางตา
ปี 2566
3. การตรวจติดตามหลังจากได้รับแว่นตาครบ 6 เดือน
4. หลักเกณฑ์และ ส�าหรับการจัดบริการสาธารณสุข เป็ น ค่าเลนส์ ค่ากรอบแว่น ปี 2566
อัตราการจ่าย รวมอุปกรณ์และค่าประกอบแว่นตา โดยอิงตามการใช้เลนส์
ค่าบริการ ตามรายการและอัตรา ดังนี ้
่
่
1. เลนส์สายตาผิดปกติทัวไป (Stock lens) ใช้สำาหรับเด็กทีมีค่าสายตา
ช่วง -6.0 ถึง +6.0 หรือ สายตาเอียงไม่เกิน -2.0 D
จ่ายแบบเหมาจ่ายในอัตราอันละ 600 บาทต่อคนต่อปี
่
่
่
2. เลนส์สายตาผิดปกติทีต้องสังตัดพิเศษ (Lab lens) ใช้สำาหรับเด็กทีมีค่าสายตา
่
่
ผิดปกติ ทีมีกำาลังเลนส์เกินช่วงเลนส์สายตาผิดปกติทัวไป (ข้อ 1) หรือมีปัญหา
่
่
ความผิดปกติทางตาด้านอืนทีสามารถแก้ไขได้ด้วยแว่นตา จ่ายแบบเหมาจ่าย
ในอัตราอันละ 600 บาทต่อคนต่อปี
่ ้
5. การบริหาร 1. หน่วยบริการทีขึนทะเบียนกับ สปสช.เขต 1-12 ประมวลผลการจ่าย
การจ่าย ผ่านระบบ e-Claim Seamless ทุก 15 วัน
่ ้
2. หน่วยบริการทีขึนทะเบียนกับ สปสช.เขต 13 ประมวลผลการจ่าย
ผ่านระบบ KTB ทุก ทุก 15 วัน
6. วิธีการเบิก 1. สปสช.เขต 1-12 : โปรแกรม e-Claim ของ สปสช. (http://eclaim.nhso.go.th)
2. สปสช. เขต 13 : โปรแกรม Krungthai Digital Health Platform
ผ่าน Application เป๋าตัง (Health Wallet)/ Hospital Portal
ทาง Website KTB https://www.healthplatform.krungthai.com
ดาวน์โหลดไฟล์
จัดท�ำโดย
กรมอนำมัย ส�ำนักส่งเสริมสุขภำพ
ส�ำนักงำนหลักประกันสุขภำพแห่งชำติ (สปสช.)
คณะกรรมกำรพัฒนำระบบบริกำรสุขภำพ (Service Plan) สำขำตำ
รำชวิทยำลัยจักษุแพทย์แห่งประเทศไทย
กรมกำรแพทย์ (โรงพยำบำลเมตตำประชำรักษ์ (วัดไร่ขิง)) https://bit.ly/3Re8Euc